| Poprzednia rewizja po obu stronach Poprzednia wersja Nowa wersja | Poprzednia wersja |
| dehon-trzeci-zakon-daniluk [2023/04/27 12:06] – zkhuber | dehon-trzeci-zakon-daniluk [2023/04/27 12:11] (aktualna) – zkhuber |
|---|
| %%Dla propagandy społecznego nauczania papieża zwolennicy nowego kierunku Trzeciego Zakonu, a wśród nich ks. Dehon i jego bliski przyjaciel Leon Harmel podjęli myśl zorganizowania wkrótce międzynarodowego kongresu franciszkańskich tercjarzy. Rzeczywiście odbył się on w dniach 23-27 września 1900 r. w Rzymie, gromadząc 15 000 członków, w tym 9 000 Włochów i 2000 Francuzów. Zebrania ogólne odbywały się w kościele S. Andrea della Valle. Referat wygłoszony przez ks. Leona Dehona pt. L'action nouvelle du tiers-ordre, zyskał mu miano nie tylko socjalisty, lecz rewolucjonisty wśród przeciwników kursu społecznego, do których należała większość kapucynów. Pomimo sprzeciwu L. Harmela i ks. Dehona, na kongresie tym wyraźnie stwierdzono, że Trzeci Zakon nie jest "ani szkołą socjologii, ani organizacją dla szerzenia ekonomii politycznej". Rzym stał się więc miejscem klęski dla innowatorów. Rozpłynął się piękny sen społeczny nie tylko pap. Leona XIII, lecz także ks. Dehona i L. Harmela. Ks. Dehon zaczął wycofywać się z działalności społecznej, aby zrezygnować z niej definitywnie w 1903 r. z chwilą śmierci wielkiego papieża.%% | %%Dla propagandy społecznego nauczania papieża zwolennicy nowego kierunku Trzeciego Zakonu, a wśród nich ks. Dehon i jego bliski przyjaciel Leon Harmel podjęli myśl zorganizowania wkrótce międzynarodowego kongresu franciszkańskich tercjarzy. Rzeczywiście odbył się on w dniach 23-27 września 1900 r. w Rzymie, gromadząc 15 000 członków, w tym 9 000 Włochów i 2000 Francuzów. Zebrania ogólne odbywały się w kościele S. Andrea della Valle. Referat wygłoszony przez ks. Leona Dehona pt. L'action nouvelle du tiers-ordre, zyskał mu miano nie tylko socjalisty, lecz rewolucjonisty wśród przeciwników kursu społecznego, do których należała większość kapucynów. Pomimo sprzeciwu L. Harmela i ks. Dehona, na kongresie tym wyraźnie stwierdzono, że Trzeci Zakon nie jest "ani szkołą socjologii, ani organizacją dla szerzenia ekonomii politycznej". Rzym stał się więc miejscem klęski dla innowatorów. Rozpłynął się piękny sen społeczny nie tylko pap. Leona XIII, lecz także ks. Dehona i L. Harmela. Ks. Dehon zaczął wycofywać się z działalności społecznej, aby zrezygnować z niej definitywnie w 1903 r. z chwilą śmierci wielkiego papieża.%% |
| |
| %%Epilog%% | **Epilog** |
| |
| %%Pap. Pius X w Liście Tertium Franciscalium Ordinem z 1912 r. zakazał formalnie Trzeciemu Zakonowi jako takiemu mieszać się do polityki lub spraw czysto ekonomicznych, uznając taką działalność za całkiem sprzeczną z założeniami Trzeciego Zakonu. Zalecił jednak poszczególnym tercjarzom udział w akcji społecznej innych stowarzyszeń (np. Akcji katolickiej), cieszącej się uznaniem Stolicy Apostolskiej, a stowarzyszenia zakładane przez tercjarzy poddał władzy biskupów, którym przekazał prawo nominowania ich kierowników, ograniczając w ten sposób wpływ samych tercjarzy na kształtowanie charakteru i funkcjonowanie tych związków. Zakaz papieża wobec Trzeciego Zakonu obejmował również tzw. dzieła społeczne mieszane, czyli mające za cel dobro moralne i religijne wiernych, lecz zmierzające także do zaspokojenia ich potrzeb doczesnych. Zakaz dotyczył więc różnych związków zawodowych i robotniczych.[24] Tak zaprzepaszczona została inicjatywa pap. Leona XIII odnowy tercjarstwa franciszkańskiego.%% | %%Pap. Pius X w Liście Tertium Franciscalium Ordinem z 1912 r. zakazał formalnie Trzeciemu Zakonowi jako takiemu mieszać się do polityki lub spraw czysto ekonomicznych, uznając taką działalność za całkiem sprzeczną z założeniami Trzeciego Zakonu. Zalecił jednak poszczególnym tercjarzom udział w akcji społecznej innych stowarzyszeń (np. Akcji katolickiej), cieszącej się uznaniem Stolicy Apostolskiej, a stowarzyszenia zakładane przez tercjarzy poddał władzy biskupów, którym przekazał prawo nominowania ich kierowników, ograniczając w ten sposób wpływ samych tercjarzy na kształtowanie charakteru i funkcjonowanie tych związków. Zakaz papieża wobec Trzeciego Zakonu obejmował również tzw. dzieła społeczne mieszane, czyli mające za cel dobro moralne i religijne wiernych, lecz zmierzające także do zaspokojenia ich potrzeb doczesnych. Zakaz dotyczył więc różnych związków zawodowych i robotniczych.[24] Tak zaprzepaszczona została inicjatywa pap. Leona XIII odnowy tercjarstwa franciszkańskiego.%% |
| ---- | ---- |
| |
| %%[1] Szerokie tło społecznego ruchu franciszkańskiego we Francji po wydaniu encykliki //Rerum novarum// omawia praca J.M. Burnod, //Le mouvement social franciscain en France a la suite de Rerum novarum (1893-1901)//, Paris 1991.%% | [1] Szerokie tło społecznego ruchu franciszkańskiego we Francji po wydaniu encykliki //Rerum novarum// omawia praca J.M. Burnod, //Le mouvement social franciscain en France a la suite de Rerum novarum (1893-1901)//, Paris 1991. |
| |
| %%[2] //Św. Franciszek z Asyżu i Jego Trzeci Zakon. Dokumenty ostatnich papieży//, Wrocław 1948, s. 17-19.%% | [2] //Św. Franciszek z Asyżu i Jego Trzeci Zakon. Dokumenty ostatnich papieży//, Wrocław 1948, s. 17-19. |
| |
| %%[3] Tamże s. 58-69.%% | [3] Tamże s. 58-69. |
| |
| %%[4] M. Denis, Le pčre Dehon et le Tiers-Ordre de Saint François d’Assise.%% | [4] M. Denis, Le pčre Dehon et le Tiers-Ordre de Saint François d’Assise. |
| |
| %%[5] J. M. Burnod, w //Le mouvement social franciscain en France a la suite de Rerum novarum// (1893-1901), Paris 1991, wymienia 12 postulatów tego kongresu (11-13 września) wobec członków trzeciego zakonu; osiem z nich przypomina, że tercjarz nie może izolować się od życia społecznego i publicznego, lecz ma obowiązek angażować się w popieranie sprawiedliwości.%% | [5] J. M. Burnod, w //Le mouvement social franciscain en France a la suite de Rerum novarum// (1893-1901), Paris 1991, wymienia 12 postulatów tego kongresu (11-13 września) wobec członków trzeciego zakonu; osiem z nich przypomina, że tercjarz nie może izolować się od życia społecznego i publicznego, lecz ma obowiązek angażować się w popieranie sprawiedliwości. |
| |
| %%[6] Tekst łaciński w: Leon XIII, Allocutiones, epistolae, constitutiones aliaque acta praecipua, Brugis 1896, V 299-300.%% | [6] Tekst łaciński w: Leon XIII, Allocutiones, epistolae, constitutiones aliaque acta praecipua, Brugis 1896, V 299-300. |
| |
| %%[7] Uczynił go nawet jednym z głównych patronów swego zgromadzenia zakonnego (por. //Thesaurus precum//, Romae 1954, s. 24-25) i umieścił wśród świętych Serca Jezusowego (//Dyrektorium duchowe Księży Najświętszego Serca Jezusowego//, Kraków 1997, s. 139).%% | [7] Uczynił go nawet jednym z głównych patronów swego zgromadzenia zakonnego (por. //Thesaurus precum//, Romae 1954, s. 24-25) i umieścił wśród świętych Serca Jezusowego (//Dyrektorium duchowe Księży Najświętszego Serca Jezusowego//, Kraków 1997, s. 139). |
| |
| %%[8] Do nowicjatu Trzeciego Zakonu został przyjęty 21 marca 1866 r. z imieniem Franciszka przez ministra generalnego kapucynów w Rzymie, w wewnętrznym oratorium klasztoru przy placu Barberinich; dokładnie w rok potem złożył profesję (G. Manzoni, //Leone Dehon e il suo messaggio//, Bologna 1989, 124).%% | [8] Do nowicjatu Trzeciego Zakonu został przyjęty 21 marca 1866 r. z imieniem Franciszka przez ministra generalnego kapucynów w Rzymie, w wewnętrznym oratorium klasztoru przy placu Barberinich; dokładnie w rok potem złożył profesję (G. Manzoni, //Leone Dehon e il suo messaggio//, Bologna 1989, 124). |
| |
| %%[9] Ideę tego królestwa rzucił na łamach pierwszego numeru z 1898 r. założonego przez siebie pisemka "Le Rčgne du Sacré-Coeur dans les âmes et les sociétés".%% | [9] Ideę tego królestwa rzucił na łamach pierwszego numeru z 1898 r. założonego przez siebie pisemka "Le Rčgne du Sacré-Coeur dans les âmes et les sociétés". |
| |
| %%[10] L. Dehon, //Oeuvres sociales//, Napoli 1976, II 231-235.%% | [10] L. Dehon, //Oeuvres sociales//, Napoli 1976, II 231-235. |
| |
| %%[11] W Reims 1896 r., w Nîmes 1897 r., w Tuluzie 1899 r. oraz w Rzymie 1900 r.%% | [11] W Reims 1896 r., w Nîmes 1897 r., w Tuluzie 1899 r. oraz w Rzymie 1900 r. |
| |
| %%[12] //Propagation et defense des principes de la justice et de l’equite évangéliques//, Actes du Troisičme Congrčs du Tiers-Ordre Franciscain, tenu ŕ Reims du 17 au 21 aoűt 1896, Le Mans 1897, s. 277-284; List ks. Dehona do Ojca Jules komisarza generalnego Trzeciego Zakonu na temat kongresu Trzeciego Zakonu w Nîmes, opublikowany w //Actes du Quatričme Congrčs du Tiers-Ordre Franciscain, tenu ŕ Nîmes du 23 au 27 aoűt 1897//, Brive 1898, XI-XV oraz w //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV s. 641-644; //L'Action sociale du Tiers-ordre//, „La Chronique du Sud-Est”, novembre 1898, nr 11, s. 345-347; //La mission actuelle du Tiers-Ordre. Completer son recrutement - Elargir son esprit//, odczyt na międzynarodowym kongresie Trzeciego Zakonu w 1900 w Rzymie opublikowany osobno pt. //Congrčs International du Tiers-Ordre franciscain Rome, 22-26 septembre 1900. Discours du R.P. Dehon//, Rome 1900 oraz w //Oeuvres sociales//, Napoli 1978, I s. 478-483.%% | [12] //Propagation et defense des principes de la justice et de l’equite évangéliques//, Actes du Troisičme Congrčs du Tiers-Ordre Franciscain, tenu ŕ Reims du 17 au 21 aoűt 1896, Le Mans 1897, s. 277-284; List ks. Dehona do Ojca Jules komisarza generalnego Trzeciego Zakonu na temat kongresu Trzeciego Zakonu w Nîmes, opublikowany w //Actes du Quatričme Congrčs du Tiers-Ordre Franciscain, tenu ŕ Nîmes du 23 au 27 aoűt 1897//, Brive 1898, XI-XV oraz w //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV s. 641-644; //L'Action sociale du Tiers-ordre//, „La Chronique du Sud-Est”, novembre 1898, nr 11, s. 345-347; //La mission actuelle du Tiers-Ordre. Completer son recrutement - Elargir son esprit//, odczyt na międzynarodowym kongresie Trzeciego Zakonu w 1900 w Rzymie opublikowany osobno pt. //Congrčs International du Tiers-Ordre franciscain Rome, 22-26 septembre 1900. Discours du R.P. Dehon//, Rome 1900 oraz w //Oeuvres sociales//, Napoli 1978, I s. 478-483. |
| |
| [13] „Le Tiers-Ordre, sans l’action sociale, n’est plus le Tiers-Ordre de saint François, c’est une confrérie sans force et sans vitalité”, cytat z //Propagation et defense//, w: L. Dehon, //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV s. 636. | [13] „Le Tiers-Ordre, sans l’action sociale, n’est plus le Tiers-Ordre de saint François, c’est une confrérie sans force et sans vitalité”, cytat z //Propagation et defense//, w: L. Dehon, //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV s. 636. |
| |
| %%[14] //Manuel social chrétien//, w: //Oeuvres sociales//, Napoli 1976, II s. 233.%% | [14] //Manuel social chrétien//, w: //Oeuvres sociales//, Napoli 1976, II s. 233. |
| |
| %%[15] %%Tamże s. 631. | [15] Tamże s. 631. |
| |
| %%[16] Na temat ich historii i funkcjonowania istnieje bogata literatura: Louis de Besse, //Le b. Bernardin de Feltre et son oeuvre// I-II, Tours 1902; P. Holzapfel, //Die Anfänge der Montes Pietatis//, München 1903; F. Faicchio, //I Monti di Pietŕ e la predicazione francescana nel secolo XV//, Napoli 1932; G. Vitali, //Il Monte di Credito di Ancona//, Monaco 1940; A. Salzano, //Il „Monte dei denari” e il „Monte del grano” a Spoleto nella seconda metŕ del Quattrocento//, Spoleto 1940; A. Parsons, //Economic Significance of the Montes Pietatis//, „Franciscan Studies” 1(1941) z. 3, 3-28; G. Fabiani, //Gli Ebrei e il Monte di Pietŕ in Ascoli//, Rocca S. Casciano 1942; G. Coniglio, //Enciclopedia Cattolica//, Cittŕ del Vaticano 1952, VIII kol. 1378-1380; P. Mattei, //Cenni storici sui banchi di pegno e i Monti di Pietŕ. Il Monte di Pietŕ a Padova//, Padova 1953; A. Ghinato, //Monte di pietŕ e monti frumentari di Amelia. Origine e antichi statuti//, Roma 1956; id., //Studi e documenti intorno ai primitivi Monti di Pietŕ //I-VI, Roma 1956-1972; E. Patriarca, //Il monte di pietŕ di S. Daniele del Friuli//, Verona 1956; G. Garrani, //Il carattere bancario e l’evoluzione strutturale dei primigeni Monti di Pietŕ//, Milano 1957; A. Ghinato, //I primitivi Monti frumentari di fra Andrea da Faenza//, „Antonianum”. Periodicum philosophico-theologicum 33(1958) 423-442; 34(1959) 32-72; G. Barbieri, //Il beato Bernardino da Feltre nella storia sociale del rinascimento//, Milano 1962; B. Laugeni, //Il b. Giovanni Marinoni, ideatore e promotore del Monte di Pietŕ, precursore del banco di Napoli//, „Regnum” 18(1962) 142-163; S. Majarelli, U. Nicolini, //Il monte dei poveri di Perugia. Periodo delle origini (1462-1474)//, Perugia 1962; A. Ghinato, //Studi e documenti intorno ai primitivi Monti di Pietŕ //I-V, Roma 1963; P. Compostella, //Il Monte di Pietŕ di Milano. Le origini (1486-1528)//, Milano 1966; V. Meneghin, //Documenti vari intorno al b. Bernardino Tomitano da Feltre//, Roma 1966; M. Martelli, //Storia del Monte di Pietŕ di Lugo di Romagna (1546-1968)//, Firenze 1969; M. Monaco, //La questione dei monti di pietŕ al quinto Concilio lateranense//, „Rivista di studi salernitani” 7(1971) 85‑136; M. Sensi, //Tre Monti frumentari del secolo XV//, „Studi Maceratesi” 5(1971) 285-305; A. Ghinato, //I Monti di Pietŕ in Umbria//, w: //Storia e cultura in Umbria nell'etŕ moderna (sec. XV-XVIII). Atti del VIII Convegno di studi umbri, Gubbio 18-22.5.1969//, Perugia 1972, p. 475-517; //I monti di pietŕ e le attivitŕ sociali dei francescani nel Quatrocento//, „Picenum seraphicum” 9(1972) 7-332; M. Sensi, //Fra Andrea da Faenza istitutore dei Monti frumentari//, „Picenum seraphicum” 9(1972) 162‑257; J. López Yepes, Dictionnaire d’histoire et de géographie ecclésiastiques, Paris 1924, III col. 1726-1736 (bibl.); V. Meneghin, //Bernardino da Feltre e i monti di Pietŕ//, Vicenza 1974; G.A. Mantovani, //La comunitŕ ebraica in Crema nel sec. XV e le origini del Monte di Pietŕ//, „Nuova rivista storica” (Roma) 59(1975) 378-406; L. Ilvo‑Gai Capecchi, //Il Monte di Pietŕ a Pistoia e le sue origini//, Firenze 1976; L. Canonici, //Il Monte di Pietŕ in Assisi//, „Studi francescani” 74(1977) 345‑374; id., //Il Monte Frumentario d’Assisi//, w: //Atti Accad. Properziana del Subasio (Assisi)//, seria VI n. 1(1978) 69‑83; R. Segre, //Bernardino da Feltre, i Monti di Pietŕ e i banchi ebraici//, „Rivista storica italiana” 90(1978) 818‑833; C. Dolcini, //Considerazioni sugli Statuti del Monte di Pietŕ di Cesena//, „Atti della Accademia delle Scienze dell’Istituto di Bologna.” Classe di Scienze Morali. Serie: Rendiconti. Bol. 64(1979) 103‑135; C. Gambacorta, //Dei Monti di Pietŕ [Abruzzo]//, „La Voce Pretuziana” 8(1979) z. 2, 10‑16; M. Muzzarelli, //Un bilancio storiografico sui Monti di Pietŕ: 1956-1976//, „Rivista di storia della Chiesa in Italia” 33(1979) 165-183; Y. Marec, J. Vidalenc, //Le Mont-de-Piété de Rouen (1778-1923), Un „baromčtre de la misčre publique”?//, Rouen 1980; V. Meneghin, //Bernardino da Feltre, i Monti di Pietŕ e i banchi ebraici//, „Archivum franciscanum historicum” 73(1980) 688‑703; id., //La fondazione del Monte di Pietŕ di Cittadella//, Venezia 1980; M.G. Muzzarelli, //Il Gaetano ed il Bariani: per una revisione della tematica sui Monti di Pietŕ//, „Rivista di storia e letteratura religiosa” (Firenze) 16(1980) z.1, 3-19; M. Sensi, G. Pagnani, //Dizionario degli istituti di perfezione//, Roma 1980, VI col. 115-122; V. Meneghin, //Paolo di Middelburgo fautore dei Monti di Pietŕ//, „Studi francescani” 84(1987) 15-29; id., //Influenza creditizia dei Monti di Pietŕ//, „Studi francescani” 86(1989) 93‑136.%% | [16] Na temat ich historii i funkcjonowania istnieje bogata literatura: Louis de Besse, //Le b. Bernardin de Feltre et son oeuvre// I-II, Tours 1902; P. Holzapfel, //Die Anfänge der Montes Pietatis//, München 1903; F. Faicchio, //I Monti di Pietŕ e la predicazione francescana nel secolo XV//, Napoli 1932; G. Vitali, //Il Monte di Credito di Ancona//, Monaco 1940; A. Salzano, //Il „Monte dei denari” e il „Monte del grano” a Spoleto nella seconda metŕ del Quattrocento//, Spoleto 1940; A. Parsons, //Economic Significance of the Montes Pietatis//, „Franciscan Studies” 1(1941) z. 3, 3-28; G. Fabiani, //Gli Ebrei e il Monte di Pietŕ in Ascoli//, Rocca S. Casciano 1942; G. Coniglio, //Enciclopedia Cattolica//, Cittŕ del Vaticano 1952, VIII kol. 1378-1380; P. Mattei, //Cenni storici sui banchi di pegno e i Monti di Pietŕ. Il Monte di Pietŕ a Padova//, Padova 1953; A. Ghinato, //Monte di pietŕ e monti frumentari di Amelia. Origine e antichi statuti//, Roma 1956; id., //Studi e documenti intorno ai primitivi Monti di Pietŕ //I-VI, Roma 1956-1972; E. Patriarca, //Il monte di pietŕ di S. Daniele del Friuli//, Verona 1956; G. Garrani, //Il carattere bancario e l’evoluzione strutturale dei primigeni Monti di Pietŕ//, Milano 1957; A. Ghinato, //I primitivi Monti frumentari di fra Andrea da Faenza//, „Antonianum”. Periodicum philosophico-theologicum 33(1958) 423-442; 34(1959) 32-72; G. Barbieri, //Il beato Bernardino da Feltre nella storia sociale del rinascimento//, Milano 1962; B. Laugeni, //Il b. Giovanni Marinoni, ideatore e promotore del Monte di Pietŕ, precursore del banco di Napoli//, „Regnum” 18(1962) 142-163; S. Majarelli, U. Nicolini, //Il monte dei poveri di Perugia. Periodo delle origini (1462-1474)//, Perugia 1962; A. Ghinato, //Studi e documenti intorno ai primitivi Monti di Pietŕ //I-V, Roma 1963; P. Compostella, //Il Monte di Pietŕ di Milano. Le origini (1486-1528)//, Milano 1966; V. Meneghin, //Documenti vari intorno al b. Bernardino Tomitano da Feltre//, Roma 1966; M. Martelli, //Storia del Monte di Pietŕ di Lugo di Romagna (1546-1968)//, Firenze 1969; M. Monaco, //La questione dei monti di pietŕ al quinto Concilio lateranense//, „Rivista di studi salernitani” 7(1971) 85‑136; M. Sensi, //Tre Monti frumentari del secolo XV//, „Studi Maceratesi” 5(1971) 285-305; A. Ghinato, //I Monti di Pietŕ in Umbria//, w: //Storia e cultura in Umbria nell'etŕ moderna (sec. XV-XVIII). Atti del VIII Convegno di studi umbri, Gubbio 18-22.5.1969//, Perugia 1972, p. 475-517; //I monti di pietŕ e le attivitŕ sociali dei francescani nel Quatrocento//, „Picenum seraphicum” 9(1972) 7-332; M. Sensi, //Fra Andrea da Faenza istitutore dei Monti frumentari//, „Picenum seraphicum” 9(1972) 162‑257; J. López Yepes, Dictionnaire d’histoire et de géographie ecclésiastiques, Paris 1924, III col. 1726-1736 (bibl.); V. Meneghin, //Bernardino da Feltre e i monti di Pietŕ//, Vicenza 1974; G.A. Mantovani, //La comunitŕ ebraica in Crema nel sec. XV e le origini del Monte di Pietŕ//, „Nuova rivista storica” (Roma) 59(1975) 378-406; L. Ilvo‑Gai Capecchi, //Il Monte di Pietŕ a Pistoia e le sue origini//, Firenze 1976; L. Canonici, //Il Monte di Pietŕ in Assisi//, „Studi francescani” 74(1977) 345‑374; id., //Il Monte Frumentario d’Assisi//, w: //Atti Accad. Properziana del Subasio (Assisi)//, seria VI n. 1(1978) 69‑83; R. Segre, //Bernardino da Feltre, i Monti di Pietŕ e i banchi ebraici//, „Rivista storica italiana” 90(1978) 818‑833; C. Dolcini, //Considerazioni sugli Statuti del Monte di Pietŕ di Cesena//, „Atti della Accademia delle Scienze dell’Istituto di Bologna.” Classe di Scienze Morali. Serie: Rendiconti. Bol. 64(1979) 103‑135; C. Gambacorta, //Dei Monti di Pietŕ [Abruzzo]//, „La Voce Pretuziana” 8(1979) z. 2, 10‑16; M. Muzzarelli, //Un bilancio storiografico sui Monti di Pietŕ: 1956-1976//, „Rivista di storia della Chiesa in Italia” 33(1979) 165-183; Y. Marec, J. Vidalenc, //Le Mont-de-Piété de Rouen (1778-1923), Un „baromčtre de la misčre publique”?//, Rouen 1980; V. Meneghin, //Bernardino da Feltre, i Monti di Pietŕ e i banchi ebraici//, „Archivum franciscanum historicum” 73(1980) 688‑703; id., //La fondazione del Monte di Pietŕ di Cittadella//, Venezia 1980; M.G. Muzzarelli, //Il Gaetano ed il Bariani: per una revisione della tematica sui Monti di Pietŕ//, „Rivista di storia e letteratura religiosa” (Firenze) 16(1980) z.1, 3-19; M. Sensi, G. Pagnani, //Dizionario degli istituti di perfezione//, Roma 1980, VI col. 115-122; V. Meneghin, //Paolo di Middelburgo fautore dei Monti di Pietŕ//, „Studi francescani” 84(1987) 15-29; id., //Influenza creditizia dei Monti di Pietŕ//, „Studi francescani” 86(1989) 93‑136. |
| |
| %%[17] //Propagation et defence //w: //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV 637.%% | [17] //Propagation et defence //w: //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV 637. |
| |
| %%[18] %%Tamże s. 634. | [18] Tamże s. 634. |
| |
| %%[19] A.E. Trugenberge, //San Bernardino da Siena. Considerazioni sullo sviluppo dell’etica economica cristiana nel primo Rinascimento//, Bern 1951.%% | [19] A.E. Trugenberge, //San Bernardino da Siena. Considerazioni sullo sviluppo dell’etica economica cristiana nel primo Rinascimento//, Bern 1951. |
| |
| %%[20] Opublikowany w: //Actes du Cinqui me Congrčs du Tiers-Ordre de S. François, tenu ŕ Toulouse du 16 au 20 aoűt 1899//, Paris [1899], s. 217-227 oraz w: //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV s. 649-659.%% | [20] Opublikowany w: //Actes du Cinqui me Congrčs du Tiers-Ordre de S. François, tenu ŕ Toulouse du 16 au 20 aoűt 1899//, Paris [1899], s. 217-227 oraz w: //Oeuvres sociales//, Napoli 1985, IV s. 649-659. |
| |
| %%[21] Wolne wybory wprowadziła konstytucja francuska z 1875 r. Popierał je ks. Dehon po przejściu z pozycji monarchistycznych na republikańskie pod wpływem enc. pap. Leona XIII //Au milieu des sollicitudes//, wyd. 1892 r., zalecającej katolikom francuskim pogodzenie się z ustrojem republikańskim.%% | [21] Wolne wybory wprowadziła konstytucja francuska z 1875 r. Popierał je ks. Dehon po przejściu z pozycji monarchistycznych na republikańskie pod wpływem enc. pap. Leona XIII //Au milieu des sollicitudes//, wyd. 1892 r., zalecającej katolikom francuskim pogodzenie się z ustrojem republikańskim. |
| |
| %%[22] B. Migdał, //Encyklopedia Katolicka//, Lublin 1976, t. II 710-711.%% | [22] B. Migdał, //Encyklopedia Katolicka//, Lublin 1976, t. II 710-711. |
| |
| %%[23] Bogdalski proponował tercjarzom polskim m.in. zorganizowanie katolickiego związku szkolnego, zakładanie szkół wyznaniowych, przytulisk, zakładów pracy dla dziewcząt, biur pośrednictwa pracy, kas robotniczych, zwalczenie lichwy, dokształcanie zawodowe robotników, prowadzenie katolickich kursów społecznych, roztoczenie opieki nad więźniami, tworzenie przymusowych zakładów pracy dla włóczęgów, przytułków dla starców. Na koniec stwierdzał: „Niemniej niezbędną jest rzeczą, by nasze tercjarstwo wylazło już raz z zakrystii, w której dotąd siedzi i zrozumiało, że jego zadanie jest nie tylko dewocyjne, lecz z woli Ojca świętego ma być wybitnie socyjalne” (tamże s. 38-43).%% | [23] Bogdalski proponował tercjarzom polskim m.in. zorganizowanie katolickiego związku szkolnego, zakładanie szkół wyznaniowych, przytulisk, zakładów pracy dla dziewcząt, biur pośrednictwa pracy, kas robotniczych, zwalczenie lichwy, dokształcanie zawodowe robotników, prowadzenie katolickich kursów społecznych, roztoczenie opieki nad więźniami, tworzenie przymusowych zakładów pracy dla włóczęgów, przytułków dla starców. Na koniec stwierdzał: „Niemniej niezbędną jest rzeczą, by nasze tercjarstwo wylazło już raz z zakrystii, w której dotąd siedzi i zrozumiało, że jego zadanie jest nie tylko dewocyjne, lecz z woli Ojca świętego ma być wybitnie socyjalne” (tamże s. 38-43). |
| |
| %%[24] J.R. Bar, //Tercjarstwo franciszkańskie//, Kraków 1945, pp. 113.%% | [24] J.R. Bar, //Tercjarstwo franciszkańskie//, Kraków 1945, pp. 113. |
| |
| %%[25] „Acta Sanctae Sedis” 40(1907), pp. 470-478, 593-650.%% | [25] „Acta Sanctae Sedis” 40(1907), pp. 470-478, 593-650. |
| |
| |